Szanowny Użytkowniku,

Informujemy, że strona holistic-polska.pl zaktualizowała Politykę Prywatności. Przetwarzamy Twoje dane wyłącznie w sposób konieczny do udzielenia usługi na podstawie art. 6 ust. 1 lit. f RODO. Pełna treść dokumentu znajduje się > TUTAJ <
Informujemy również, że aby zapewnić jak najlepszą obsługę naszej strony korzystamy z plików cookies. Szanujemy prywatność i przypominamy o możliwości dokonania zmian ustawień dotyczących cookies. Jeśli nie wyrażasz na to zgody możesz wyłączyć obsługę cookies w ustawieniach Twojej przeglądarki.

Kliknij Akceptuję aby przejść do strony.

Wpływ kofeiny na kobiecą gospodarkę hormonalną 27.03.2023

Kofeina, główny środek pobudzający, który znajdujemy między innymi w kawie, herbacie, ciemnej czekoladzie i napojach energetycznych, jest od lat tematem gorących dyskusji. Ale jak właściwie działa kofeina, czy jest dobra, czy niezdrowa i czy może zaburzyć gospodarkę hormonalną kobiety?

W Szwecji i Finlandii pije się najwięcej kawy na świecie. Kawa zawiera kofeinę, substancję pobudzającą, która sprawia, że ​​odzyskujemy energię i czujność, ale która spożywana w zbyt dużych ilościach może powodować problemy ze snem, kołatanie serca i nudności. (1)

Kofeina wpływa na wydzielanie kortyzolu i jednocześnie blokuje cząsteczkę zwaną adenozyną. Adenozyna działa odwrotnie do kofeiny, działa uspokajająco i relaksacyjnie. Adenozyna i kofeina wykorzystują zatem te same receptory, a kiedy przyjmujesz kofeinę, poziom adenozyny spada.

Różnice genetyczne w metabolizmie kofeiny

Wpływ kofeiny na nasz organizm jest szeroko dyskutowanym tematem, a nasza tolerancja na nią zależy od wielu rzeczy. Niektórzy tolerują kofeinę lepiej niż inni, dlatego też trudno jest skuteczność działania kofeiny i możliwe skutki uboczne.

Nasza tolerancja na kofeinę zależy od wielu czynników, takich jak:

• Ile kawy pijemy

• O której porze dnia ją pijemy

• Jak szybko nasza wątroba będzie w stenie kofeinę rozłożyć  (czynniki genetyczne)

• Czy pijemy ją na czczo czy nie

• Czy już jesteśmy zestresowani

• Nasz stan odżywienia

Kofeina jest metabolizowana w wątrobie i proces ten przebiega  między innymi przy wykorzystaniu  enzymu CYP1A2. (2) CYP1A2 odpowiada za 95% rozkładu kofeiny. (3) Enzym ten jest w pewnym stopniu kontrolowany przez naszą genetykę.

Kofeina jest rozkładana w wątrobie i ma okres półtrwania około 3-7 godzin, co oznacza, że ​​po 6-14 godzinach pozostaje jedna czwarta kofeiny. (4) Dlatego rozkład kofeiny zajmuje dużo czasu.

Jedną z rad dla tych, którzy chcą dobrze spać, może być zatem rezygnacja z kofeiny po porze obiadowej.

W dużym badaniu, w którym wzięło udział ponad 120 000 osób regularnie pijących kawę, zbadano, w jaki sposób ich geny rozkładają kofeinę. Sześć różnych genów wpływa na nasze doświadczenie i rozkład kofeiny. Badając pary bliźniąt, można było również zauważyć, że od jednej trzeciej do połowy nawyków związanych z kawą zależy od posiadanych genów. (5)

Jak kortyzol i kofeina wpływają na równowagę hormonalną

Kortyzol to hormon, w przypadku którego odpowiedni poziom jest kluczowy dla wielu funkcji organizmu, w tym do regulowania procesów zapalnych. Niestety, nasz tryb życia i stres mogą szybko podnosić poziom kortyzolu.

Kofeina poprzez swoje stymulujące działanie podniesie poziom kortyzolu w organizmie. Podwyższony poziom kortyzolu sygnalizuje organizmowi gotowość na zbliżające się niebezpieczeństwo. Kortyzol podnosi w ten sposób poziom cukru we krwi, ciśnienie krwi, tętno i wyposaża organizm w odruchy do radzenia sobie z niebezpieczeństwem. Organizm nadał więc kortyzolowi najwyższy priorytet, jeśli chodzi o  odruch przetrwania.

Podwyższony poziom kortyzolu wpływa negatywnie na równowagę hormonalną na kilka różnych sposobów.  W wyniku podwyższonego kortyzolu mózg  zmniejszy produkcję FSH (hormonu folikulotropowego) i LH (hormonu luteinizującego). Hormony te z kolei wpływają na cykl menstruacyjny i obniżają poziom estrogenu, progesteronu i testosteronu. Owulacja może nie wystąpić, a zaburzenia równowagi hormonalnej mogą powodować różne rodzaje objawów PMS. (6)

Badania wykazują wyraźną korelację między wysokim poziomem stresu a obniżonym poziomem estradiolu w próbkach śliny młodych kobiet. (7)

Kortyzol może również blokować receptory progesteronu i wywoływać niedobór progesteronu w organizmie. (8)

Ograniczenie kofeiny lub jej całkowite odstawienie może zatem znacznie poprawić zdrowie hormonalne kobiet!

Czy mniejsza ilość spożytej kawy może przyczynić się do zmniejszenia PMS?  
Wiele kobiet twierdzi, że ich problemy hormonalne zmniejszyły się po ograniczeniu spożycia kofeiny.

Jeśli więc miewasz nieregularny cykl, cierpisz na PMS lub PMDS – prowadzisz stresujący styl życia, spróbuj ograniczyć lub wręcz wykluczyć kofeinę i zobacz czy zauważysz różnicę.

Ile kofeiny znajduje się w żywności?

Kofeina występuje w kilku różnych napojach i produktach żywnościowych, najwięcej znajdziesz jej w:

​​​Zawartość kofeiny w mg na 100 ml napoju (9)

• Espresso 134

• Mielenie naparu kawy 44,5

• Napój energetyczny 32

• Czarna herbata 22

• Zielona herbata​​​​ 15.1

Cola 10.8

W Szwecji obowiązuje silna tradycja picia kawy słynna „Szwedzka Fika” to element stylu życia.
To w jaki sposób spożycie kawy wpłynie na Twój organizmie, jest bardzo indywidualne.

Co, gdy z jakichś względów chcemy ograniczyć picie kawy? Jak zacząć?

1. Zastanów się, o której porze dnia pijesz najczęściej kawę. Zmniejsz lub wyeliminuj ilość kawy po obiedzie, aby nie zakłócać snu.

2. Zmniejsz o połowę ilość kawy w filiżance.

3. Zmniejsz liczbę wypijanych codziennie kawy o połowę.

4. Zastąp kawę czymś innym, np. naparem z chaga, korzenia cykorii lub herbatą.

Odniesienia

(1) Svenska Livsmedelsverket. 2022-11-22. Koffein. Hämtad från https://www.livsmedelsverket.se/livsmedel-och-innehall/kosttillskott/amnen-i-kosttillskott/koffein

(2) Cornelis, M. et al (2006). Coffee, CYP1A2 Genotype, and risk of Myocardial Infarction.JAMA, 2006;295(10) 1135-1141.

doi:10.1001/jama.295.10.1135

(3) Kalow, W. & Thang, B-K, May (1993). The use of caffeine for enzyme assays: a criticalappraisal, Clinical Pharmacology & Therapeutics,

https://doi.org/10.1038/clpt.1993.63

(4) Danielsson, O. (2017). Den nyttiga drogen, Medicinsk Vetenskap, 2017(3), s 26

(5) Cornelis, MC et al. (2015). Genome-wide meta-analysis identifies six novel lociassociated with habitual coffee consumption. Mol Psychiatry, 2015 May; 20(5), s 647-656

(6) Whirledge, S. & Cidlowski, J A. (2015). Glucocorticoids, stress and fertility. Minerva Endocrinology 2010 Jun;35(2):109-25, PMID:20595939.

PMCID: PMC3547681

(7) Roney, J R. & Simmons, Z L. (2015). Elevated Psychological Stress Predicts ReducedEstradiol Concentrations in Young Women. Adaptive Human Behavior and Physiology, 2015,1, s 30-40.

https://doi.org/10.1007/s40750-014-004-2

(8) Michael, A E. et al. (1993). Direct inhibition of ovarian steroidogenesis by cortisol and the modulatory role of 11 beta-hydroxysteroid dehydrogenase. Clin Endocrinol (Oxf) 1993 Jun;38(6):641-4.

https://doi.org/10.1111/j.1365-2265.1993.tb02147.x

(9) Europeiska myndigheten för livsmedelssäkerhet, Efsa. (2015). Scientific Opinion on the safety of caffeine, Efsa Journal, 2015,13(5):4102