5 adaptogenów, które powinno się znać! Daria Łukowska, dietetyczka

Szanowny Użytkowniku,

Informujemy, że strona holistic-polska.pl zaktualizowała Politykę Prywatności. Przetwarzamy Twoje dane wyłącznie w sposób konieczny do udzielenia usługi na podstawie art. 6 ust. 1 lit. f RODO. Pełna treść dokumentu znajduje się > TUTAJ <
Informujemy również, że aby zapewnić jak najlepszą obsługę naszej strony korzystamy z plików cookies. Szanujemy prywatność i przypominamy o możliwości dokonania zmian ustawień dotyczących cookies. Jeśli nie wyrażasz na to zgody możesz wyłączyć obsługę cookies w ustawieniach Twojej przeglądarki.

Kliknij Akceptuję aby przejść do strony.

Dowiedz się więcej Akceptuję

5 adaptogenów, które powinno się znać! Daria Łukowska, dietetyczka 29.07.2022

–

Aktualnie z każdej strony jesteśmy bombardowani reklamami coraz to nowszych suplementów diety. Jednak uważam, że jeżeli potrzebujemy z jakiegoś powodu suplementacji, to warto zwracać się w stronę substancji znanych i dobrze sprawdzonych, a za takie można uznać niektóre z adaptogenów.

Czym są adaptogeny?

Adaptogeny to takie substancje, z których od wieków korzystają zwolennicy medycyny wschodniej. Terminem adaptogen określane są substancje zwiększające zdolności przystosowawcze organizmu w odpowiedzi na niekorzystne warunki środowiskowe, jakimi są zazwyczaj czynniki stresogenne – fizyczne bądź emocjonalne. Zadaniem adaptogenów jest regulacja funkcjonowania organizmu i przywracanie jego prawidłowych, fizjologicznych mechanizmów oraz wspieranie jego odporności na różnego rodzaju czynniki obciążające go. Ale właściwości adaptacyjne to nie jedyne właściwości adaptogenów. Są one dobrze znane również z tego, że wpływają na poprawę pracy mózgu, w tym usprawniają pamięć, koncentrację, umiejętność uczenia się i zapamiętywania. Wyróżnić możemy wiele różnych roślin adaptogennych – w tym artykule omówię 5 adaptogenow, które można spotkać w suplementach diety.

1. Ashwaganda (Witania ospała)

To jeden z najbardziej znanych adaptogenów. Ashwaganda znana przede wszystkim ze swoich właściwości obniżania poziomu stresu w organizmie, prawdopodobnie w związku z wpływem na modulację osi podwzgórze – przysadka – nadnercze. W jednym z badań z udziałem 60 przewlekle zestresowanych osób (kobiet oraz mężczyzn) wykazano znaczny wpływ suplementacji Ashwagandą na obniżenie poziomu kortyzolu. Dodatkowo zauważono jej pozytywny wpływ na poziom testosteronu w grupie mężczyzn, z kolei w grupie kobiet nie wykazano żadnych różnic w tym kontekście. Inne badanie z udziałem 125 osób suplementujących Aschwagandę wykazało poprawę funkcji kognitywnych, takich jak lepszy zapamiętywanie, lepsze samopoczucie czy lepsze skupienie. Poza tym odnotowano poprawę jakości snu – w tym zasypianie, jak i rzadsze wybudzanie się w nocy – w grupie suplementującej wspomniany adaptogen. W innych badaniach sprawdzano Ashwagandę w kontekście sportowym i okazało się, że może ona zwiększać możliwości tlenowe u niektórych sportowców zajmujących się sportami wytrzymałościowymi. Ashwaganda może działać doraźnie, ale jej działanie wydaje się być skuteczniejsze przy co najmniej dwumiesięcznej suplementacji.

2. Różeniec górski (Rhodiola)

To adaptogen, który wspiera organizm w walce ze stresem i w funkcjonowaniu pod wpływem czynników stresowych. Różeniec górski może wspierać funkcje kognitywne, czyli lepszą pracę mózgu, w tym skupienie i koncentrację. Suplementacja różeńcem może sprawdzić się również u osób aktywnych fizycznie – trenujących na siłowni lub uprawiających sporty walki. W przeglądzie badań z 2022 roku wzięto pod lupę działanie Rhodioli w kontekście sportu i jej potencjalnego wpływu na poprawę wyników sportowych. Badania pokazały że różeniec może obniżać markery zmęczenia mięśni, co oznacza, że regeneracja w grupie poddanej suplementacji była dużo efektywniejsza. Ponadto grupa badawcza była w stanie trenować wiecej i mocniej, co jest bardzo istotne dla sportowców. Różeniec może również wpływać na poziom serotoniny, ważnego dla naszego mózgu neuroprzekaźnika. W jednym z badań podawano suplementy z Rhodiolą osobom, które zażywają leki z grupy SSRI (leki przeciwdepresyjne) i wstępne wyniki wykazały, że suplementacja ta wpłynęła na poprawę samopoczucia u osób, które do klasycznej farmakologi przyjmowali właśnie Różeniec górski. Oczywiście na podstawie jednego badania nie można wyciągać daleko idących wniosków, ale zdecydowanie brzmi to obiecująco. Co ważne – jeśli przyjmujesz jakiekolwiek leki i chcesz włączyć dodatkowo suplementację, zawsze skonsultuj to z lekarzem prowadzącym, ponieważ leki mogą wchodzić w interakcję z suplementami diety.

3. Żeń-szeń syberyjski (Eleuterokok kolczasty)

Adaptogen ten od dawna jest wykorzystywany między innymi w medycynie Dalekiego Wschodu. Okazuje się, że może on zwiększać poziom dopaminy, co w obecnych czasach może okazać się bardzo pomocne, ponieważ ten neuroprzekaźnik wpływa na motywację do działania i samopoczucie. Badania z udziałem Żeń-szenia syberyjskiego pokazują, że to kolejny adaptogen, który może poprawiać funkcje kognitywne (skupienie, lepsza pamięć), a także wpływać na poprawę możliwości wysiłkowych u sportowców.

4. Owoce cytryńca chińskiego (Schizandra)

Jego właściwości dotyczą głównie tonizującego wpływu na układ nerwowy. Przegląd badań zwraca uwagę przede wszystkim na wpływ owoców Cytryńca chińskiego na poprawę funkcji kognitywnych – zwłaszcza poprawę skupienia i tak zwaną jasność umysłu, a także ich potencjalne działanie antyoksydacyjne, czyli przeciwutleniające. Ciekawe badanie z 2021 roku, w którym wzięli udział mężczyźni, pokazuje również potencjalny wpływ tego adaptogenu na zwiększenie siły mięśniowej.

5. Korzeń Traganka błotniasteg

Obecne zachodnie zastosowania Traganka dotyczą głównie przywracania i wzmacniania odpowiedzi immunologicznej – wydaje się, że może on nasilać aktywność komórek odpornościowych ze stanu „spoczynku” do ich zwiększonej aktywności. Kilka badań pokazuje również, że Traganek może wykazywać działanie chroniące serce i wzmacniające funkcje sercowo-naczyniowe, w tym ochronę przed uszkodzeniami oksydacyjnymi. Poza tym zauważono wspierający wpływ Traganka na walkę z niektórymi infekcjami wirusowymi, a w badaniach in vitro udowodniono również jego działanie przeciwbakteryjne przeciw niektórym bakteriom.

Adaptogeny są stosowane w suplementacji zarówno jako mono suplementy, zawierające tylko jeden rodzaj substancji aktywnej jak i jako miks różnych adapotgenów. Bardzo ważne jest aby wybierając suplement diety zwrócić uwagę na zawartość substancji aktywnej w suplemencie i jakość produktu, jest to bardzo ważne również w tym przypadku, kiedy mówimy o naturalnych roślinnych preparatach. Rodzaj suplementu i jego dawkę zawsze należy dobierać ze specjalistą, który weźmie pod uwagę aktualny stan zdrowia i stosowane leki, aby uniknąć potencjalnych działań niepożądanych, a Informacje zawarte w tym artykule mają wyłącznie charakter edukacyjny i nie mogą stanowić porady medycznej.