Leki antykoncepcyjne, leki na zgagę, leki na normalizację cukru we krwi, antybiotyki… wszystkie te leki są często przyjmowane, i choć często są niezbędne i ratują życie, to musimy mieć świadomość, że długotrwale przyjmowane – nie są obojętne dla organizmu, a dokładniej – mogą przyspieszać metabolizm lub hamować wchłanianie niektórych składników odżywczych z pożywienia , co z kolei skutkuje niedoborem witamin oraz minerałów w organizmie.  Z tego powodu, tak ważna jest znajomość interakcji oraz efektów ubocznych płynących z zażywania niektórych leków – ponieważ odpowiednia suplementacja w procesie leczenia może pozwolić nam, uchronić się przed niedoborami witamin i minerałów, a jednocześnie często wspomóc w ten sposób efekty farmakoterapii.

 

1) Tabletki antykoncepcyjne

Tabletki hormonalne to popularna forma antykoncepcji wśród kobiet na całym świecie. Badania pokazują, że kobiety stosujące doustne środki antykoncepcyjne mają upośledzony metabolizm folianów, na co wskazuje obniżony poziom kwasu foliowego w surowicy i erytrocytach, a także zwiększone wydalanie metabolitów kwasu foliowego wraz z moczem. Tabletki antykoncepcyjne mogą również sprzyjać podwyższonemu stężeniu homocysteiny w organizmie – a to może wynikać z niedoboru witaminy B6, B12 oraz kwasu foliowego we krwi. A z racji zwiększonego zapotrzebowania na antyoksydanty spowodowanego antykoncepcją hormonalną, warto dostarczać również do organizmu odpowiednią ilość witaminy E i C.

Składniki odżywcze, które warto mieć pod kontrolą, kiedy przyjmujemy tabletki antykoncepcyjne to: witaminy z grupy B, witaminy D3, C i E, a także magnez i cynku.

 

2) Antybiotyki

Nie jest tajemnicą, że kiedy przyjmujemy antybiotyki, działają one nie tylko na bakterie chorobotwórcze, ale również na korzystną dla nas mikrobiotę jelitową. Są jednak sytuacje, kiedy antybiotykoterapia jest niezbędna. Warto wtedy jednocześnie przyjmować również probiotyki – takie, które będą odpowiednio działały nawet wtedy, kiedy są przyjmowane jednocześnie z antybiotykami. Wykazano, że szczepy, które warto przyjmować w takie sytuacji to: Lactobacillus acidophilus Rosell-52, Lactobacillus rhamnosus Rosell-11 i Lactobacillus rhamnosus GG.

 

3) Inhibitory pompy protonowej [IPP]

Leki IPP podawane są w przypadku refluksu, zgagi czy choroby wrzodowej żołądka. Niestety, jednocześnie mogą one blokować wchłanianie żelaza, wapnia, cynku, witaminy C czy witamin z grupy B, w tym witaminy B12 i kwasu foliowego. Należy zadbać o odpowiednią podaż tych witamin i mikroelementów, jednocześnie nie przestając szukać  przyczyny przewlekłej zgagi czy refluksu, ponieważ paradoksalnie, choć objawia się tak zwaną „nadkwasotą”, o może ona kryć się w problemach ze zbyt niskim poziomem kwasu solnego w żołądku.

 

4) Leki przeciwdepresyjne

Leki antydepresyjne są często koniecznością, i należy o tym pamiętać. Warto jednak jednocześnie mieć świadomość, że mogą one nieść ze sobą liczne skutki uboczne, takie jak bezsenność, zmniejszone libido, zaburzenia hormonalne czy zmieniony apetyt. Warto mieć tę świadomość dlatego, żeby rozumieć, co dzieje się z organizmem i jak najlepiej mu w takiej sytuacji pomóc.

Badania naukowe sugerują, że niektóre leki antydepresyjne mogą sprzyjać niedoborom witamin z grupy B, koenzymu Q10 czy melatoniny, a także kojarzone są ze zwiększonym ryzykiem osteoporozy, co z kolei może być związane się z niedoborami wapnia oraz witaminy D3.

 

5) Leki hipoglikemizujące [metformina]

Leki, które często stosowane są w przypadku insulinooporności czy cukrzycy typu II również mogą sprzyjać niedoborom witamin z grupy B, w tym przede wszystkim witaminy B12. Jeśli bierzesz ten lek, warto aby regularnie sprawdzać poziom tej witaminy, i jeśli to konieczne – wdrożyć dobrze dobraną suplementację.

 

6) Statyny

Dobrze znane, często niezbędne, a często nadużywane – czyli statyny, zmiatacze wysokiego poziomu cholesterolu. Są to leki przepisywane w zaburzeniach funkcji układu sercowo-naczyniowego, w celu obniżenia poziomu cholesterolu we krwi. Badania pokazują, że przewlekłe przyjmowanie statyn może powodować obniżenie poziomu koenzymu Q10 w surowicy, co wiąże się z takimi objawami jak zmęczenie, obniżenie odporności, zaburzenia pracy serca oraz obniżenie sprawności fizycznej, w tym miopatii (choroby mięśniowej, objawiającej się skurczami, bólem oraz zanikiem mięśni).

Warto rozważyć wdrożenie suplementacji koenzymem Q10 w sytuacji regularnego przyjmowania statyn.

 

 

Daria Łukowska
Dietetyk kliniczny
Autorka  serii na kanale YT „Wiedzana życie ”

 

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1862844/
https://phmd.pl/api/files/view/2780.pdf
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1532773/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17957115/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2546810/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24327038/https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/07315724.1991.10718165
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5874849/
https://www.psychiatriapolska.pl/uploads/images/PP_5_2009/HeitzmanII%20s545_Psychiatria%20Polska%205_2009.pdf
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20488910/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19734399/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21603349/https://link.springer.com/article/10.1007/BF02592449