Czy utrzymywanie relacji z innymi ludźmi jest ważne dla zdrowia?

 

Jest bardzo ważne! Kontakt społeczny to potrzeba biologiczna człowieka. Potrzebujemy innych ludzi, nie tylko do zdrowego i szczęśliwego życia, ale przede wszystkim do przetrwania.
To, jak potężna jest natura więzi społecznej, bardzo dobrze ujął Bill Bryson w książce „Krótka historia prawie wszystkiego”: „Ani jeden z Twoich przodków nie został pożarty, nie utopił się, nie został przygnieciony, nie dostał po łbie, nie umarł z głodu, nie został zraniony w niesprzyjającym momencie lub w jakiś inny sposób powstrzymany od swojego życiowego celu, jakim było dostarczenie maleńkiego ładunku materiału genetycznego właściwemu partnerowi we właściwym momencie, aby kontynuować jedyną możliwą sekwencję dziedzicznych kombinacji, której konsekwencją – ostateczną, zdumiewającą i jakże przemijającą – jesteś Ty.” Piękne, prawda?

 

Potrzebujemy innych ludzi – co więcej – mamy coraz więcej solidnych danych naukowych, które pokazują, że człowiek utrzymujący relacje społeczne jest dużo zdrowszy i ma szansę na dłuższe życie. Wiemy już, że używki, nadwaga i niezdrowa dieta są szkodliwe; że zrozumienie roli aktywności fizycznej, niektórych leków czy zasad odżywiania przyniosło diametralne zmiany w zrozumieniu zdrowia i w możliwościach poprawy stylu życia na zdrowszy. Ale coraz lepiej nauka rozumie też rolę innych ludzi w życiu człowieka – okazuje się, że relacje z ludźmi, których znamy i na których nam zależy mają równie silne znaczenie dla naszego przetrwania, co wyżej wymienione czynniki. Zespół Psychologów z University of Chicago odkrył, że ludzie prowadzący aktywne życie towarzyskie szybciej niż samotnicy powracają do zdrowia po chorobie. Ale to nie jedyne tego typu badanie. Wiele kolejnych także potwierdziło, że bliskie kontakty społeczne zwiększają odporność psychiczną i wyraźnie skracają czas potrzebny organizmowi do odzyskania równowagi po przebytej traumie. Co więcej, badania wykonane rezonansem magnetycznym potwierdzają ten fakt – w wynikach widać lepszą regenerację tkanek. Szokujące natomiast jest odkrycie naukowców z University of California. Bowiem w swoich badaniach doszli oni do wniosku, że relacje społeczne mogą wpływać na aktywację bądź dezaktywację genów regulujących odpowiedź immunologiczną organizmu człowieka na nowotwór oraz tempo wzrostu guza…

 

W dobie Internetu nawiązywanie relacji z ludźmi i utrzymywanie tych kontaktów wydaje się szczególnie proste – w końcu ułatwiony jest kontakt z ludźmi z całego świata…

 

Na pytanie, czy cyfrowe substytuty odbieramy tak samo, jak ludzi stojących naprzeciwko nas, próbuje odpowiedzieć neurobiologia społeczna. Potrzeba bezpośredniego kontaktu społecznego jest w człowieku uwarunkowana ewolucyjnie. Okazuje się, że interakcje z innymi ludźmi wywołują w nas zasadnicze zmiany, ale dużo bardziej dotyczy to relacji twarzą w twarz! Weźmy chociażby uścisk albo poklepanie po plecach – już taka interakcja w trakcie spotkania może złagodzić fizjologiczną reakcję na stres, co w efekcie będzie miało przełożenie na lepszą odporność i zmniejszenie ryzyka infekcji. Co więcej, według badań Ci, którzy regularnie widują się ze swoimi przyjaciółmi na wspólny obiad, „ploteczki” i generalnie dbają o takie relacje – żyją średnio o 15 lat dłużej, niż tak zwani „samotnicy”. A najniższy poziom demencji, czyli wyższa sprawność umysłowa w starszym wieku jest u tych, którzy mają rozbudowane sieci kontaktów społecznych.

 

Wracając do kwestii online czy offline… nie jest tajemnicą, że mimo iż Internet spowodował, że tych znajomych mamy tysiące, to jednocześnie spowodował też, że czujemy się bardziej samotni – jak nigdy dotąd. A to dlatego, że poza kwestią ilości, jest jeszcze kwestia jakości tychże relacji. A poprzez relacje utrzymywaną tylko online ciężko tworzyć bliską więź, kiedy nie ma elementu dotyku, spojrzenia w oczy czy usłyszenia tonu i barwy głosu osoby, z którą rozmawiamy. Duże znaczenie ma fizyczna obecność drugiego człowieka. Dlatego, jeśli podtrzymujemy z bliskimi relację online z różnych względów – niech to będzie chociaż połączenie video, gdzie widzimy i słyszymy siebie nawzajem.

 

Okazuje się też, że społeczności, gdzie ludzie żyją długo, i gdzie długość życia mężczyzn dorównuje długości życia kobiet – a tak jest na przykład w niektórych wioskach w Sardynii – szczególnie pielęgnowane są bliskie relacje twarzą w twarz, a także często spotykanym zjawiskiem są domy wielopokoleniowe.

 

Jakie są w takim razie konsekwencje, jeśli nie zadbamy o swoje bliskie relacje i więzi społeczne?

 Kiedy czujemy się samotni, nasz organizm również nie czuje się dobrze.  Taka sytuacja zwiększa stany zapalne w organizmie; zwiększa ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego, a także zwiększa podatność na stres, co może być powodem osłabionej odporności i częściej występujących infekcje. Co więcej, stres związany z uczuciem osamotnienia może upośledza§ć zdolność do zapamiętywania faktów i rozwiązywania problemów.

Pinker, psycholog rozwojowa pisze, że „odporność psychiczna, łatwość uczenia się i uczucie wzajemnego zaufania są pochodnymi kontaktów twarzą w twarz z osobami nam najbliższymi” i że to sprawia, że żyjemy nie tylko dłużej, ale że w ogóle chce nam się żyć.

 

 

 

Daria Łukowska
Dietetyk kliniczny oraz trener personalny. Ekspert Holistic Polska.
Autorka bloga „Forma na życie” oraz podcasów na kanale „Forma na życie TV”

 

 

 

 

 

 

Źródło:

Pinker „Efekt Wioski – jak kontakty twarzą w twarz mogą uczynić nas zdrowszymi, szczęśliwszymi i mądrzejszymi.”