Z problemem niepłodności zmaga się w Polsce ponad 1,5 miliona par. Eksperci alarmują, że ta liczba będzie rosnąć. Skala zjawiska jest tak duża, że Światowa Organizacja Zdrowia uznała niepłodność za chorobę cywilizacyjną i wpisała ją do Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób. To sygnał ostrzegawczy, ale również impuls do refleksji nad tym, jak ogromną rolę w utrzymaniu płodności odgrywa styl życia.

Spadek płodności – wspólna odpowiedzialność

Niepłodność dotyka obu płci. U mężczyzn głównym problemem jest spadająca liczba i jakość plemników. U kobiet – najczęściej zaburzenia owulacji. Coraz więcej badań wskazuje, że czynniki związane z codziennymi wyborami – niewłaściwa dieta, brak aktywności fizycznej, stres, używki – mają istotny wpływ na obniżenie płodności zarówno kobiet, jak i mężczyzn.

Styl życia a płodność – 55% w twoich rękach

Zgodnie z tzw. Raportem Lalonde’a, aż 55% naszego zdrowia zależy od stylu życia, podczas gdy środowisko to 20%, czynniki genetyczne 15%, a opieka zdrowotna zaledwie 10%. To oznacza, że codzienne decyzje – dotyczące odżywiania, aktywności, snu, radzenia sobie ze stresem czy unikania używek – mają kluczowe znaczenie nie tylko dla ogólnego zdrowia, ale i dla płodności.

Odżywianie a szanse na ciążę

Coraz więcej dowodów naukowych potwierdza, że zdrowy styl życia – w tym dieta bogata w witaminy, minerały i odpowiednio zbilansowane makroskładniki – może zwiększyć szansę na ciążę nawet o 80%.

Najważniejsze składniki odżywcze dla płodności kobiecej:

Witaminy antyoksydacyjne (A, E, C)
– wspierają równowagę komórkową, chronią komórki jajowe i poprawiają środowisko hormonalne.

Witamina A (retinol i beta-karoten): wspiera cykl menstruacyjny, zapobiega infekcjom układu rozrodczego, wpływa na rozwój płodu.

Witamina E: chroni komórki przed uszkodzeniami, reguluje owulację, zmniejsza ryzyko poronień.

Witamina C: wspomaga produkcję hormonów, poprawia wchłanianie żelaza, uczestniczy w syntezie kolagenu – kluczowego dla funkcjonowania jajników.

Składniki mineralne wpływające na gospodarkę hormonalną i rozwój płodu:

Żelazo: niezbędne do transportu tlenu, wpływa na jakość endometrium i owulację.

Jod: kluczowy dla funkcjonowania tarczycy i rozwoju mózgu płodu.

Magnez: wspiera równowagę hormonalną, zmniejsza ryzyko przedwczesnego porodu.

Cynk: reguluje cykl menstruacyjny i owulację, wpływa na produkcję hormonów płciowych.

Selen: wspomaga pracę tarczycy, odporność i metabolizm, zmniejsza ryzyko poronień i powikłań ciążowych.

Suplementacja – wsparcie tam, gdzie dieta nie wystarcza

Współczesny tryb życia często uniemożliwia dostarczenie wszystkich potrzebnych składników z diety. W takiej sytuacji warto rozważyć suplementację, szczególnie witamin z grupy B (B6, B12, kwas foliowy), żelaza, cynku, selenu, magnezu i witaminy D. Badania pokazują, że regularne stosowanie odpowiednio dobranych suplementów może przyczynić się do normalizacji cykli miesiączkowych i zmniejszenia ryzyka niepłodności owulacyjnej.

Dlaczego profilaktyka płodności powinna zaczynać się już w dzieciństwie?

Nawyki żywieniowe i styl życia kształtują się od najmłodszych lat. Jeśli młode kobiety nie uczą się dbania o swoje zdrowie, trudno oczekiwać, że zmienią je nagle w dorosłości, kiedy planują ciążę. Tymczasem zdrowe ciało i zrównoważone odżywienie matki już przed poczęciem mają ogromny wpływ na rozwój przyszłego dziecka.

Nie mamy wpływu na wszystkie czynniki determinujące płodność, ale możemy zrobić bardzo wiele. Zdrowa dieta, regularna aktywność fizyczna, redukcja stresu, odpowiednia ilość snu i unikanie używek to filary, które warto wzmacniać każdego dnia.

Płodność to nie tylko zdolność do poczęcia – to również energia, chęć do życia, zdrowe hormony i ogólne samopoczucie. Dlatego inwestycja w styl życia to inwestycja nie tylko w przyszłą ciążę, ale też w zdrowie na każdym etapie życia.

Teresa Jaroszyńska
Ekspertka Holistic Polska
Prowadzi bezpłatne konsultacje w ramach Ekspertlinii Holistic: +48 572 312 127*
(*opłata jak za połączenie standardowe wg. taryfy operatora)

Źródła:

1/ „Dieta i styl życia jako czynniki wpływające na płodność”      http://kosmos.icm.edu.pl
2/ „Wpływ sposobu żywienia oraz wybranych parametrów stylu życia na płodność i rozrodczość  kobiet”      http://www.wbc.poznań.pl/content/328205