U niemowląt układ odpornościowy jest nadal niedojrzały. Aby noworodek był chroniony przed infekcjami, otrzymuje on przeciwciała od matki po urodzeniu, a także wraz z mlekiem matki. Dlatego po raz pierwszy karmienie piersią zapewnia pewną ochronę immunologiczną. [1]

Dzieci stają się bardziej podatne na infekcje, zwłaszcza jesienią i zimą, zanim zdążą zbudować pełny układ odpornościowy. Dlatego dobrze jest uczyć dziecko nawyków zdrowego stylu życia, które wspierają ten rozwój.

Oto kilka wskazówek dotyczących dobrych nawyków:

Owoce i warzywa każdego dnia

Podawaj pięć porcji warzyw i jagód / owoców każdego dnia. Fitoskładniki i witaminy, takie jak witamina C, wspomagają układ odpornościowy, zwiększając aktywność białych krwinek. [2]
Większe ilości witaminy C znajdują się w: żółtej papryce, natce pietruszki,  wiśniach, aceroli, owocach dzikiej róży, kiwi, cytrusach i czarnej porzeczce.

 

Dobra higiena snu

Przytulny wieczorny rytuał może pomóc dziecku uspokoić się i wyspać. Przykładem jest kąpiel, a potem bajka na dobranoc. Ważne jest, aby dziecko kładło się spać o tej samej porze każdej nocy, nawet w weekendy. Niemowlęta potrzebują do 18 godzin snu dziennie, a dzieci w wieku 7-12 lat około dziesięciu godzin snu. Podczas snu uwalniane są cytokiny przeciwzapalne i wzmacnia się odporność na przeciwciała. Zarówno sen, jak i zrównoważony rytm dobowy utrzymują prawidłowe funkcje odpornościowe. Badania wykazały, że sen poprawia nabytą, swoistą odpowiedź immunologiczną na atakujące antygeny. [3]

 

Regularne mycie rąk

Naucz dziecko, aby zawsze myło ręce przed jedzeniem i po skorzystaniu z toalety, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się infekcji. Jeden gram kału może zawierać miliony bakterii. Coś tak prostego, jak mycie rąk mydłem i wodą, może zmniejszyć częstość występowania chorób biegunkowych u dzieci nawet o 40 procent. [4]

Ponadto dzieci dorastające ze zwierzętami mają mniejsze ryzyko wystąpienia astmy [5]

 

Mycie zębów rano i wieczorem

Upewnij się, że dziecko ma własną szczoteczkę do zębów i nie używają jej inne osoby w rodzinie. Myj zęby rano i wieczorem. Jeśli dziecko zachoruje, szczoteczkę należy zagotować lub wymienić na nową. Najlepiej przechowywać szczoteczki w szafce, aby nie rozprzestrzeniły się na nie bakterie przenoszone drogą powietrzną.

 

Unikać śmieciowego jedzenia

Wysoko przetworzona żywność, taka jak frytki, słodycze i napoje bezalkoholowe, nie jest dobra dla układu odpornościowego. Są ubogie w błonnik i pełne dodatków, które powodują chaos w wrażliwym ciele dziecka. Coraz więcej badań sugeruje, że niezdrowe jedzenie przeciąża układ odpornościowy i sprzyja rozwojowi złych bakterii w jelitach. [7] Niekorzystne bakterie wydzielają toksyny zwane endotoksynami, które na dłuższą metę zwiększają ryzyko zapalenia i gorszej struktury jelit. A kiedy unikamy fast foodów, jest też więcej miejsca na zdrową żywność.

Promuj florę jelitową

Stopniowo przyzwyczajaj swoje dziecko do pokarmów zawierających bakterie kwasu mlekowego (np. Kapusta kiszona) i pokarmów bogatych w błonnik, sprzyjających rozwojowi bakterii kwasu mlekowego (np. Rośliny strączkowe, banany, karczochy jerozolimskie, kapusta, orzechy i nasiona).
Badania pokazują, że flora jelitowa dzieci zachodnich zawiera coraz mniej pożytecznych bakterii kwasu mlekowego i jest mniej zróżnicowana niż u dzieci w krajach rozwijających się. Jednocześnie rośnie liczba alergii. Szwedzkie badanie wykazało, że niemowlęta z dużą ilością dobrych bakterii E. coli mają więcej białych krwinek, które chronią przed infekcjami i alergiami. [8] Zrównoważona flora bakteryjna jest również ważna dla wchłaniania składników odżywczych. [9]

Niemowlęta karmione piersią mają wyższy poziom bifido i laktobakterii niż niemowlęta otrzymujące mieszankę dla niemowląt. Jednak w badaniach, w których suplementowano bakteriami kwasu mlekowego i GOS, rodzajem błonnika prebiotycznego znajdującego się w mleku matki, ilość bifido i laktobakterii wzrosła do poziomów odpowiadających dzieciom karmionym piersią. [10]

 
[1] Simon AK, Hollander GA, McMichael A. Evolution of the immune system in humans from infancy to old age. Proc Biol Sci. 2015 Dec 22;282(1821):20143085.

[2] van Gorkom GNY, Klein Wolterink RGJ, Van Elssen CHMJ, Wieten L, Germeraad WTV, Bos GMJ. Influence of Vitamin C on Lymphocytes: An Overview. Antioxidants (Basel). 2018 Mar 10;7(3):41.

[3] Besedovsky L, Lange T, Born J. Sleep and immune function. Pflugers Arch. 2012 Jan;463(1):121-37.

[4] Freeman MC, Stocks ME, Cumming O, Jeandron A, Higgins JP, Wolf J, Prüss-Ustün A, Bonjour S, Hunter PR, Fewtrell L, Curtis V. Hygiene and health: systematic review of handwashing practices worldwide and update of health effects. Trop Med Int Health. 2014 Aug;19(8):906-16.

[5] Fall T, Lundholm C, Örtqvist AK, Fall K, Fang F, Hedhammar Å, Kämpe O, Ingelsson E, Almqvist C. Early Exposure to Dogs and Farm Animals and the Risk of Childhood Asthma. JAMA Pediatr. 2015 Nov;169(11):e153219.

[6] Hesselmar B, Sjöberg F, Saalman R, Aberg N, Adlerberth I, Wold AE. Pacifier cleaning practices and risk of allergy development. Pediatrics. 2013 Jun;131(6):e1829-37.

[7] Temba GS, Kullaya V, Pecht T, Mmbaga BT, Aschenbrenner AC, Ulas T, Kibiki G, Lyamuya F, Boahen CK, Kumar V, Joosten LAB, Schultze JL, van der Ven AJ, Netea MG, de Mast Q. Urban living in healthy Tanzanians is associated with an inflammatory status driven by dietary and metabolic changes. Nat Immunol. 2021 Mar;22(3):287-300.

[8] Lundell AC, Björnsson V, Ljung A, Ceder M, Johansen S, Lindhagen G, Törnhage CJ, Adlerberth I, Wold AE, Rudin A. Infant B cell memory differentiation and early gut bacterial colonization. J Immunol. 2012 May 1;188(9):4315-22.

[9] Bäckhed F, Ley RE, Sonnenburg JL, Peterson DA, Gordon JI. Host-bacterial mutualism in the human intestine. Science. 2005 Mar 25;307(5717):1915-20.

[10] Cryan. John. Food for thought: How gut microbes change your mind. TED Talk 2015 http://www.tedmed.com/talks/show?id=293045 Hämtad 2016-12-05.